Πολιτική προστασία: η ΕΕ καθορίζει στόχους ανθεκτικότητας στις καταστροφές

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε σήμερα μια σύσταση και μια ανακοίνωση με σκοπό τον καθορισμό κοινών στόχων για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας στις καταστροφές στον τομέα της πολιτικής προστασίας. Τούτο περιλαμβάνει τρόπους για την καλύτερη προετοιμασία των ευρωπαϊκών χωρών έναντι φυσικών κινδύνων, συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, των σεισμών, των πλημμυρών και των δασικών πυρκαγιών.

Λαμβανομένου υπόψη του ταχέως μεταβαλλόμενου τοπίου κινδύνων, οι ευρωπαϊκοί στόχοι ανθεκτικότητας στις καταστροφές αποσκοπούν στη βελτίωση της ικανότητας της ΕΕ, των κρατών μελών της και των συμμετεχόντων κρατών στον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της ΕΕ να προβλέπουν μελλοντικές μείζονες καταστροφές και καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και να ανθίστανται στις επιπτώσεις τους. Για τον σκοπό αυτόν, και σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσδιόρισε πέντε στόχους που πρέπει να επιδιωχθούν συλλογικά.

Οι πέντε ευρωπαϊκοί στόχοι ανθεκτικότητας στις καταστροφές είναι:

1. Πρόβλεψη — Βελτίωση της εκτίμησης κινδύνων, της πρόβλεψης και του σχεδιασμού της διαχείρισης κινδύνων καταστροφών. Δεδομένης της πολυπλοκότητας και της αλληλεξάρτησης των κινδύνων που αντιμετωπίζει η ΕΕ, είναι σημαντικό να εντοπιστούν τα τρωτά σημεία σε κρίσιμους τομείς και να προβλεφθούν οι κίνδυνοι και οι απειλές.
2. Προετοιμασία — Αύξηση της ευαισθητοποίησης του πληθυσμού σχετικά με τους κινδύνους και ενίσχυση της ετοιμότητάς του. Η αύξηση της ευαισθητοποίησης του πληθυσμού σχετικά με τους κινδύνους και η ενίσχυση της ετοιμότητάς του συμβάλλουν στη μείωση των επιπτώσεων των καταστροφών.
3. Προειδοποίηση — Ενίσχυση της έγκαιρης προειδοποίησης. Η ενίσχυση των συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης εξασφαλίζει ότι τα προειδοποιητικά μηνύματα σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο φτάνουν εγκαίρως σε αυτούς που πρέπει.
4. Αντίδραση — Ενίσχυση της ικανότητας αντίδρασης του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της ΕΕ. Με την περαιτέρω ενίσχυση της ικανότητας αντίδρασης του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της ΕΕ, η ΕΕ μπορεί να παράσχει περισσότερη βοήθεια για την κάλυψη κρίσιμων κενών και την αποφυγή περαιτέρω επιδείνωσης της κατάστασης όταν οι ικανότητες μιας χώρας αποδεικνύονται ανεπαρκείς.
5. Ασφάλεια — Διασφάλιση ενός ισχυρού συστήματος πολιτικής προστασίας. Τα συστήματα πολιτικής προστασίας πρέπει να παραμένουν σε λειτουργία εικοσιτέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο, επτά ημέρες την εβδομάδα, κατά τη διάρκεια καταστροφών και μετά από αυτές, όταν υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη. Η επικαιροποίηση των σχεδίων και των διαδικασιών για τη συνέχιση των δραστηριοτήτων και η εξασφάλιση του συντονισμού και της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ τομέων, μεταξύ άλλων με παρόχους κρίσιμων υποδομών, θα βοηθήσουν τα συστήματα πολιτικής προστασίας να λειτουργούν σε συνεχή βάση.

Για να ξεκινήσει η υλοποίηση αυτών των στόχων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δρομολογεί πέντε εμβληματικές πρωτοβουλίες, μία για κάθε στόχο. Για παράδειγμα, μια εμβληματική πρωτοβουλία θα είναι η δρομολόγηση του preparEU, ενός πανευρωπαϊκού προγράμματος ευαισθητοποίησης για την ανθεκτικότητα στις καταστροφές που θα απευθύνεται σε Ευρωπαίους πολίτες.

Ιστορικό

Όταν η κλίμακα μιας κατάστασης έκτακτης ανάγκης υπερβαίνει τις ικανότητες αντιμετώπισης μιας χώρας, η χώρα αυτή μπορεί να ζητήσει βοήθεια μέσω του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της ΕΕ. Μόλις ενεργοποιηθεί, το Κέντρο Συντονισμού Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών της ΕΕ συντονίζει και χρηματοδοτεί τη βοήθεια που παρέχουν τα κράτη μέλη της ΕΕ και οκτώ επιπλέον συμμετέχοντα κράτη (Αλβανία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Ισλανδία, Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία, Νορβηγία, Σερβία και Τουρκία) μέσω αυθόρμητων προσφορών.

Οι ενωσιακοί στόχοι ανθεκτικότητας στις καταστροφές καθορίζουν τομείς προτεραιότητας και σχετικούς ειδικούς στόχους για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της ΕΕ και των κρατών μελών στις καταστροφές. Οι στόχοι αποτελούν μια μη δεσμευτική κοινή βάση αναφοράς για τη στήριξη δράσεων πρόληψης και ετοιμότητας σε περίπτωση καταστροφών που πλήττουν ταυτόχρονα δύο ή περισσότερες χώρες.