Ο βήχας δεν είναι ασθένεια. Aποτελεί σύμπτωμα των παθήσεων του αναπνευστικού και είναι ο βασικός τρόπος που χρησιμοποιεί ο ανθρώπινος οργανισμός για την απομάκρυνση ξένου σώματος ή βλέννας από τους πνεύμονες και τις ανώτερες αναπνευστικές οδούς ή σε άλλη περίπτωση προκαλείται λόγω ερεθισμένου βλεννογόνου.
Εκτός από τον ιό του κοινού κρυολογήματος μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα κάποιας ασθένειας όπως πνευμονία, βρογχίτιδα, άσθμα ή καρκίνο του πνεύμονα.
Οι περισσότεροι από εμάς είχαμε κάποια στιγμή την εμπειρία ενός επίμονου και ενοχλητικού βήχα.
Τι βήχα έχετε;
Κάθε είδος βήχα έχει ορισμένα διακριτικά γνωρίσματα με βάση τα οποία διακρίνεται σε παραγωγικό βήχα ή υγρό βήχα και σε μη παραγωγικό βήχα ή αλλιώς ξηρό βήχα.
Ο βήχας που οφείλεται σε λοιμώξεις συνοδεύεται από πυρετό, αρθραλγίες, ρινική καταρροή, πονοκέφαλο και καταβολή. Είναι συνήθως παραγωγικός, δηλαδή συνοδεύεται από φλέγματα, τα οποία διαφέρουν σε σύσταση και χρώμα, ανάλογα με το αίτιο της λοίμωξης.
Ο βήχας που οφείλεται σε περιβαλλοντικά αλλεργιογόνα είναι συνήθως ξηρός, χωρίς να αποκλείεται όμως η παραγωγή φλεγμάτων, συνήθως ανοιχτόχρωμων. Συνοδεύεται συχνά από συριγμό.
Αίτια Παραγωγικού Βήχα
Ένας βήχας λέμε ότι είναι υγρός, ή παραγωγικός, όταν υπάρχει έντονη παραγωγή βλέννης ή καταρροή.Η βλέννα μπορεί να εντοπίζεται στο πίσω μέρος του λαιμού, συνήθως προερχόμενη από τη μύτη ή τα ιγμόρεια, ή μπορεί να έχει ανεβεί προς τα έξω από τους πνεύμονες και την τραχεία.
Υπάρχουν πολλές αιτίες παραγωγικού βήχα όπως:
· Ιογενείς λοιμώξεις. Στο κοινό κρυολόγημα ή τη γρίπη προκαλείται συνήθως από λευκή έως κίτρινη βλέννα που κυλά προς τα κάτω στο φάρυγγα.
· Μικροβιακές λοιμώξεις. Μπορεί να είναι σύμπτωμα πνευμονίας, βρογχίτιδας, ιγμορίτιδας, ή φυματίωσης, με τη βλέννα να είναι συνήθως πιο σκούρα (πράσινη ή καφέ).
· Χρόνια πνευμονοπάθεια. Μπορεί να σημαίνει επιδείνωση μιας γνωστής χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ), ή μια λοίμωξη ως επιπλοκή της.
· Οξεία ή χρόνια οπισθορρινική καταρροή. Λοιμώδους ή αλλεργικής ή αγγειοκινητικής αρχής, προκαλεί επίσης την αίσθηση ότι χρειάζεται συνεχώς να καθαρίσουμε το λαιμό μας.
· Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ). Όξινο περιεχόμενο του στομάχου, ιδίως όταν ξαπλώνουμε σύντομα μετά από ένα γεύμα, επιστρέφει στον οισοφάγο, προκαλώντας άλλοτε συνειδητές καυσαλγίες (καούρες) και ερυγές (ρεψίματα) και άλλοτε μόνο βήχα. Αυτό συμβαίνει συχνότερα κατά τη διάρκεια της νύκτας και μπορεί να μας ξυπνήσει.
· Κάπνισμα. Παραγωγικός βήχας σε καπνιστή είναι συχνά σημάδι χρόνιας βρογχίτιδας ή/και ερεθισμού του φάρυγγα ή του οισοφάγου.
Χρήσιμες Συμβουλές για την Αντιμετώπιση του Παραγωγικού Βήχα
Για την ανακούφιση από τον παραγωγικό βήχα είναι σημαντικό να γίνει ρευστοποίηση των φλεμάτων που θα διευκολύνει την απόχρεμψή τους, ούτως ώστε να αποσυμφορηθούν οι αναπνευστικές οδοί.
Τα αποχρεμπτικά ή βλεννολυτικά σιρόπια καθώς και τα αναβράζοντα δισκία μπορούν να βοηθήσουν τη ρευστοποίηση των φλεμάτων και την πιο εύκολη απόχρεμψή τους. Ο γιατρός σας θα κρίνει εάν είναι απαραίτητο να χορηγηθεί κάποιο αποχρεμπτικό για την διευκόλυνση της αποβολής των φλεγμάτων.
Τι μπορείτε να κάνετε:
·Πιείτε άφθονα υγρά (νερό, χυμούς, ζεστά ροφήματα): περιορίζουν τον ερεθισμό, ρευστοποιούν βλέννα και φλέματα και διευκολύνουν την αποβολή τους.
·Πείτε «ναι» στις σούπες: κοτόσουπες και κρεατόσουπες ενισχύουν τον οργανισμό, μαλακώνουν τον λαιμό και μειώνουν την παραγωγή βλέννας.
·Κάντε ζεστά ντους και ατμόλουτρα: οι υδρατμοί βοηθούν στην απομάκρυνση των φλεμάτων και την αποσυμφόρηση των βρόγχων ανακουφίζοντας από τον βήχα.
·Προσθέστε τζίντζερ και μέλι στα ροφήματά σας: έχουν αντιφλεγμονώδη και καταπραϋντική δράση.
·Δοκιμάστε φυτικά βλεννολυτικά και αποχρεμπτικά συμπληρώματα διατροφής που διευκολύνουν τη ρευστοποίηση των βρογχικών εκκρίσεων και προστατεύουν τον ερεθισμένο βλεννογόνο.
Αίτια Ξηρού Βήχα
Ο ξηρός βήχας μπορεί να αναπτυχθεί προς το τέλος ενός κρυολογήματος ή αφότου το άτομο έχει εκτεθεί σε κάποια ενοχλητική ουσία, όπως ο καπνός του τσιγάρου ή η σκόνη. Παράλληλα με τη φαγούρα στο λαιμό και τα υγρά μάτια που συνδυάζονται με αλλεργίες, ο ξηρός βήχας μπορεί να κάνει το φτάρνισμα και τη ρινική συμφόρηση ακόμα χειρότερα.
Αντιμετώπιση Ξηρού Βήχα
Στην περίπτωση του ξηρού βήχα, στόχος είναι να καταπραϋνθεί ο ερεθισμένος βλεννογόνος και να μαλακώσει ο λαιμός.Αν έχετε τα συμπτώματα ξηρού βήχα για περισσότερο από δύο εβδομάδες, συνιστάται να επισκεφθείτε το γιατρό σας. Εν τω μεταξύ, για την αντιμετώπιση του ξηρού βήχα μπορείτε να δοκιμάσετε τα ακόλουθα:
Ωμό κρεμμύδι:
Ψιλοκόψτε ένα κρεμμύδι και εξαγάγετε το χυμό του. Αναμείξτε ένα κουταλάκι του γλυκού χυμό κρεμμύδι με ένα κουταλάκι του γλυκού μέλι. Αφήστε το μείγμα για 4-5 ώρες, καθώς αυτό θα δημιουργήσει ένα αποτελεσματικό “σιρόπι βήχα” που θα μπορείτε να παίρνετε δύο φορές την ημέρα.
Γαργάρες με αλατόνερο:
Βάλτε σε ένα ποτήρι με χλιαρό νερό ένα κουταλάκι του γλυκού αλάτι και κάντε γαργάρες.
Ρίγανη:
Βράστε ρίγανη σε ένα φλιτζάνι νερό, σουρώστε το διάλυμα και πιείτε το για να ελαττώσετε την ένταση του ξηρού βήχα.
Πράσινο τσάι με μέλι:
Απαλύνει όχι μόνο το λαιμό σας, αλλά και τον ξηρό βήχα. Απλά προσθέστε μέλι σε ένα φλιτζάνι με πράσινο τσάι.
Σταφίδες:
Δημιουργήστε μια “σάλτσα” με σταφίδες για να καταπραΰνετε τον βήχα, λιώνοντας περίπου 100 γραμμάρια σταφίδες σε λίγο νερό. Ανακατέψτε επίσης περίπου 100 γραμμάρια ζάχαρη και θερμάνετε το μείγμα μέχρι να πάρει μορφή μιας σάλτσας. Διατηρήστε τη σάλτσα στο ψυγείο και πάρτε 20 γραμμάρια πριν πάτε για ύπνο σε καθημερινή βάση.
Υγραντήρας:
Προμηθευτείτε έναν υγραντήρα, ειδικά στην κρεβατοκάμαρά σας, για την καταπολέμηση του ξηρού βήχα που σας ταλαιπωρεί τις νύχτες.
